Isumat.com/8:47AM, May 26, 2020
Padayon nga nagdudumara hin imbestigasyon an Bureau of Fire Protection mahitungod han natabo kakulop nga kasunog hin magkalainlain nga parte han kabubkiran nga nakakapalibot han Oras, Eastern Samar.
Nagin dako nga paki-ana yana para han mga imbestigador kun hin-o an nagpapaluyo han kalayo ngan kun kay-ano nga nagbuburublag an nasunog nga kabubkiran.
Sumala han katatapuran nga mga surok han Isumat.com, kakulop pa han mga alas 10 han aga nagtikang an kalayo ug naparong han katutnga na han kagab-ihon. Na obserbaran han mga residente nga tulo nga magkalainlain nga lugar an nagkaada hin paglalahinggab. An syahan an didto ha Brgy Pangudtan nga sobra la hin dos kilometros an kahirayo ha town proper. Dida hini nga parte, dako na nga paki-ana kun kay-ano nga nakatabok han national highway an kalayo. An syahan nga nagdukot an parte han ligid han highway sapit han bukid, pero nakatabok an kalayo tikadto han may baybayon nga kalubi-an. Ini nga parte in ha sinirangan han bungto.
Gintotoohan nga an kalayo ha Pangudtan in nagkanap tikadto han kabubkiran ha luyo han Brgy Tiguib nga kaparte na han poblacion.
Nahisumat gihapon nga nagkaada hin pagkalayo an kabubkiran ngan kakugnan ha luyo han Brgy Camanga ngan ini nga parte in norte han municipalidad.
An ikatulo nga kalayo in didto han kabubkiran harani han Brgy Calawit ngan ini in norte-katungdan nga dapit han bungto.
An mga imbestigador in deri pa nakakagkumpirmar tobtob yana kun naglakat la an kalayo o nagdurungan an kasunog han magkalainlain nga parte. Nagin madagmit an paglarab han kalayo dara han nagmamamara nga mga puno, dahon ngan kaban-waan nga gintubal ni bagyo Ambo.
Nagpahayag pa an surok han impormasyon nga mayda anggulo nga ginkikita yana han mga otoridad nga posible binuhatan ini han mga rebelde nga komunista. Pira ka adlaw antis an sunog ngan kakulop mismo, may mga mulopyo ha Pangudtan an nakakita hin deri kilalado nga lalaki dida han lugar han nasunugan.
May mga teyoriya nga bangin may plano hin pag-atake an mga NPA han bungto ngan diversionary tactics an sunog. Gumawas ini nga anggulo kay an BFP han sapit nga bungto han Dolores in waray makabiyahe ngadto ha Oras kay mayda liwat wildfire nga iginkadungan didto ha Dolores. An BFP Station tikang ha San Policarpo ngan mga residente an umayuda han BFP-Oras ha pagparong han kalayo.
Nagpahayag in pira han mga nagparong han kalayo nga nakabati hira hin mga tingog didto han kabagwakan nga iba an pinulungan sanglit umatras hira kay bangin mabutang ha peligro an ira kinabuhi.
Kun may paghilambigit an mga walhon nga grupo hini nga panhitabo, ano daw la an ira panuyu-anan? Pagsarang ba hin kasamok tungod kay ginkukuri-an hira han delihensya tungod han pandemic o nagpapakita hin pwersa basi deri hira hikalimtan labi na hadton nanhahatag ha ira?
Aada liwat an posibilidad nga bangin may residente han apektado nga mga lugar nga aksidente nga nagpatikang han kalayo.
Kun ano man an hilarom nga rason hini nga wildfire ha Oras, amo ini yana an tutumbokon han mga imbestigador.
Kagab-i durante han kalayo, an mga residente han bungto in duro na an panginyupo ha Makagarahum nga buligan an katawhan dara han nagkakadungan nga krisis durot han corona virus ngan bagyo, nga gindunganan pa gud han paglalahinggab nga sobra la usa ka kilometros an distansya ngan magdidila na unta han bungto kun waray kapaparong.
An bungto han Oras in usa han grabe an epekto ni bagyo Ambo labi na ha mga barangay ha ligid han salog nga nag-antos han baha ngan kusog han hangin. # (KEVIN SIOSANA)
