Isumat.com/Mayo 9, 2023

Iginkakabaraka an posible nga pagbutho utro han pagkabirubingkil han mga residente ha Manicani Island, Guiuan, Eastern Samar tungod han paghibalik han operasyon han Hinatuan Mining Corporation (HMC) didto han mao nga isla.

Ha report han Business Mirror , an HMC in gintugutan han Mines and Geosciences Bureau (MGB) han DENR nga magdumara hin mineral exploration basi masabtan kun makaka-upay han negosyo han kompaniya kun ipadayon an pagmina ha nasabi nga lugar.

Tungod hini, nagtitikadamo na an mga heavy equipment nga nagkaabot didto nga gagamiton han exploration.

Ini nga sitwasyon in nagdurot hin kabaraka ha pira nga mga residente kay posible ini an magin mitsa han deri na liwat pagkasarabot han mga mangurukoy didto.

Kun manunumduman, nagkaada hin kasamok hadton 2001 kun diin an mga napabor han pagmina ug an natipa han operasyon in nagkalantugi ngan pira katawo an nag-antos hin karamtan ha lawas.

Damo an residente nga mahugot an pagsukna han operasyon tungod han maraot nga epekto ha kalibungan ngan naalakbatan an agrikultura. Ha luyo nga bahin, mayda liwat grupo nga na-uyon han pagmina kay naghahatag ini hin trabaho ha ira.

An HMC in gintagan hin 25-anyos nga operasyon han pagmina ha Manicani hadton 1992, pero tungod han pag protesta kontra han operasyon hini, ginsuspender an minahan hadton 2002, sanglit nagawas nga napulo la ka tuig an ira pagmina.

Pero nagpetisyon an kompaniya nga waray nira kagamit an 25-anyos nga panahon han pagmina, ngan gintugutan hira utro nga tapuson an kontrata.

Ini nga kahimtang yana ha Manicani in iginkakadungan liwat han kontrobersiya ha sapit nga isla han Homonhon kun diin nagtitikahaluag an operasyon han pagmina nga gindudumara hin lain nga kompaniya.

Kun manunumduman, an pamunuan han Singbahan Katolika ngan iba pa nga mga hugpo ha Eastern Samar in nagpabati han makusog nga pagtipa han minahan ha Homonhon.

Pira pala ka adlaw an nakalabay, nadugangan ini nga problema kay usa nga barko han Tsina nga kargado hin mineral tikang ha Homonhon in sumanglad ha Sulangan Island ngan ginkakabarak-an nga nakadistroso han natural nga karikuhan ha ilarum han kadagatan.

Tobtob yana, ini nga barko in waray pa kakukuha dida han lugar nga sinanglaran hini ngan nagdig-on hi Guiuan Mayor Analiz Gonzales-Kwan nga magsasampa hira hin reklamo basi papagbaydon an nagdudumara han barko han distroso hini ha kadagatan nga sakop han munisipalidad. #