(Photo by Culture Trip)

Isumat.com/ Disyembre 15, 2022

Damo hin duro an katawhan nga karuyag gud makapasyada ha bantuganan nga island resort han Boracay ha Aklan. Pero bangin pag-abot han panahon nga mayda na budget para han biyahe tikadto, mapapakyas an inop kay mawawara na ha igbaw han kalibutan an makaruruyag nga isla.

Ini an sitwasyon han isla nga iginpadayag han mga eksperto tikang ha Mines and Geosciences Bureau (MGB) han Department of Environment and Natural Resources dida hin hiruhimangraw kaupod an mga taga-media ha Western Visayas hadin Disyembre 12, 2022.

Nagsering an mga eksperto nga kinahanglan ig-implementar hin insakto an “carrying capacity” han Boracay kay ini nga isla in peligroso tungod han sinkholes.

Hi Engr Mae Magarzo, Chief of MGB Geosciences Division, in nagsumat nga an isla in may pundasyon nga limestone. Ha bisan diin nga parte han kalibutan, an sinkholes in deri mahuhurma ha bisan ano nga klase hin bato, labot la han limestone. Bootsidngon, delikado ha sinkholes an Boracay kay an isla in natungtong ha limestone.

Igin-esplikar ni Magarzo nga an “sinkholes are land depressions due to removal of support below because of earthquakes and lowering of ground waters.” An komposisyon nga kemikal han han limestone amo an calcium carbonate nga hinayhinay natutunaw tungod han asido, labi na an acid rain, pahayag pa ni Magarzo.

Ha bug-os nga Boracay, nakadiskubre an mga eksperto hin 815 nga sinkholes nga nagsasarang ha tulo nga barangay han isla. Iginpahayag pa ni Magarzo nga an “sinkhole is the most dangerous type of hazard” kay waray mga senyales kun san-o ini magawas.

Kun waray madig-on nga suporta ha ilarum han isla, marurun-og ini ngan malulunod upod na an mga istraktura nga natindog ha Boracay.

Hinungdan hini, mahugot an panawagan han MGB nga kinahanglan deri magpanunubra an bug-at han mga tawo, building, ngan iba pa nga facilidadis dida han isla.

Ha pag-istudyo han DENR Ecosystems Research Bureau hadton 2018, may mga adlaw nga naabot hin sobra 70 Mil ka tawo an aadto ha Boracay upod na an mga turista. An insakto unta nga puede ma-akomodar nga bug-at han isla ha kada adlaw amo in tobtob la ha 55 Mil ka tawo.

Nagpahinumdom gihapon an MGB nga deri na magtindog hin dagko ngan higtaas nga building kay mas makakagdugang ini han peligro nga posible igdurot han sinkholes ha Boracay. # (via www.pep.ph)